STANDART ZİNCİR YÖNTEMİ

Bu yazımızda hasar karşılıkları hesabında önemli bir yer tutan ve dünyada da sıklıkla kullanılan zincir merdiven yönteminden bahsedeceğiz.

Yöntem, hasar üçgenlerini hasar gelişim faktörleri ile geliştirerek gelecekteki nakit akışlarının hesaplanması mantığına sahiptir. Bu sebeple ilgili faktörlerin analizi hesaplama açısından oldukça önemli bir husustur.

Gelişim faktörleri aşağıdaki tabloda gelişim faktörleri gösterilmektedir.

Az önce de bahsettiğimiz üzere yöntemin amacı söz konusu gelişim faktörleri kullanılarak gelecek nakit akışlarının yani alt üçgenin tahmin edilmesidir (tahmin edilecek olan kısım gri ile gösterilmiştir).

Gelişim faktörleri ödenen veya gerçekleşen hasarın bir önceki döneme ait ödenen veya gerçekleşen hasara bölünmesi ile elde edilir.

Bazı durumlarda sonuçları önemli ölçüde değiştirebilecek uç değerli katsayılar ile karşılaşabiliriz. Örneğin bir yılda çok büyük bir hasar gelmiş olsun ve bu hasarın ileri ki yıllarda tekrar etmesi beklenmesin, böyle bir durumda gelişim faktörü ilgili yıl için çok yüksek olur. Bu faktörü hesaplama dışında tutarak nihai hasar tahminimizin daha dengeli kalmasını sağlarız.

Standart zincir merdiven modelinde hasarların yıllar içindeki gelişiminin bilinmesi bir diğer önemli konudur. Mevcut durumda 10 yıllık bir veriye baktığımızı düşünelim. Eğer son 5 yıldaki hasar trendinin portföyümüzü daha doğru bir şekilde yansıttığını biliyorsak, gelişim faktörü hesaplamasında son 5 yılın ortalamasını baz alabiliriz.

Örneğin son birkaç yılda mevzuatta gerçekleşen bazı düzenlemeler veya teknolojik gelişmeler ile hasar dosyalarının kapanma hızı artmış olabilir. Böyle bir durumda geçmiş dönemlerin güncel dönemler ile karşılaştırılması doğru olmayacaktır.

Buradan hareketle aslında birden çok gelişim faktörü sonucunu göz önünde bulundurmamız gerektiği sonucuna varabiliriz. Gelişim faktörlerinin ortalaması, geçmiş belli bir yıla kadar olan ortalama, ağırlıklı ortalama, minimum ve maksimum gelişim faktörü değerleri kullanılabilecek sonuçlardan bazılarıdır.

Çalışma yapılırken hesaplanan faktörlerden uygun görülenler seçilir ve/veya istenirse nihai dönemin sonuna eklenecek bir kuyruk faktörü tahmin edilebilir.

Kuyruk faktörü bir sonraki yazımız olacak…

Yazar: Zomato